lgbt một quốc gia ẩn giấu

LGBT – Một quốc gia ẩn giấu
Tác giả: Hà Trung Hiếu

Trong một dịp hiếm hoi và chưa từng có tiền lệ, một cuốn sách khoa học về người đồng tính, song tính và chuyển giới (LGBT) của tác giả Việt Nam xuất hiện trên thị trường sách trong nước. Một sự kết hợp độc đáo giữa sách khoa học tâm lý và mỹ thuật sáng tạo được xây dựng trong suốt 2 năm bởi tác giả và cộng sự.

Giữa rất nhiều những sách tiểu thuyết ngôn tình về tình yêu đồng giới được xuất bản những năm gần đây, cuốn LGBT – Một quốc gia ẩn giấu không mang đến một câu chuyện tình cảm lấy nước mắt người đọc mà thay vào đó là một mục tiêu rõ ràng: một cuốn sách khoa học dễ hiểu dành cho phụ huynh của người đồng tính, song tính và chuyển giới, giúp xoá bỏ những định kiến và thông tin sai lệch về LGBT, cũng như hỗ trợ những người con, người em có thể come-out với gia đình và người thân của mình.
Come-out, bộc lộ giới tính, không đơn giản là một câu nói hồn nhiên: "Ba mẹ, con là người đồng tính/song tính/chuyển giới!". Đây là một thử thách đòi hỏi nhiều kỹ năng phức tạp như: tiếp cận tâm lý, cung cấp chính xác, đầy đủ và dễ hiểu những kiến thức khoa học chính thống, cũng như cách thức vỗ về, giải tỏa những định kiến, hoài nghi, thậm chí thù địch với LGBT của các bậc cha mẹ. Come-out không hề dễ dàng, dù cho đã 30, 40 tuổi hay còn ngồi trên ghế nhà trường.

Gói gọn trong 100 trang giấy nhưng cuốn sách là đúc kết của một dự án nghiên cứu hơn 2 năm của tác giả trên gần 40 đối tượng mục tiêu. Những tìm hiểu về cơ sở học vấn, nghề nghiệp, đức tin tôn giáo, những chủ đề khó nói, những mối bận tâm, tới hành vi đọc sách của các bậc phụ huynh đều được cân nhắc. Sau đó, tác giả lựa chọn ra cách tiếp cận tâm lý từ tốn nhất, chuyển tải thông tin và kiến thức khoa học theo cách cô đọng và dễ hiểu; từ đó giải toả từng mối gợn lòng của các bậc phụ huynh về người con và cả một thế giới mà họ chưa từng biết. Trên thực tế, các bậc phụ huynh của LGBT luôn tồn tại nỗi sợ hãi khi đề cập, hay khi nghe tới những từ như “đồng tính”. Họ ngay lập tức khước từ việc đọc hay tiếp cận các chủ đề này. Vì thế, cách dẫn nhập rất chậm rãi trong nửa đầu cuốn sách, người đọc hoàn toàn không nhìn thấy chữ “đồng tính” hay LGBT tại bất kì đâu. Trong phần khai mở này, tác giả chỉ kể những câu chuyện về con người, thế giới cùng những bước tiến của nhân loại từ Tây sang Đông. Để sau khi đã xây dựng một nền tảng tâm lý đủ vững vàng, tạo dựng niềm tin tưởng và sự đồng thuận từ phía độc giả, thì trong nửa cuối cuốn sách, tác giả mới mở ra và đi vào chủ đề chính với những nội dung cần khai phóng.
Với một độc giả hàn lâm và yêu thích những kiến thức sâu sắc, LGBT – Một quốc gia ẩn giấu dường như khá đơn giản. Tuy nhiên, khi xét tới đối tượng mục tiêu là những bậc phụ huynh đã 50-60 tuổi, có thể chỉ mới học hết cấp 2 cấp 3, từ những vùng nông thôn và đọc dưới một cuốn sách mỗi năm, những chủ đề phức tạp như bình đẳng giới, quyền con nguyền với thuật ngữ chuyên môn như xu hướng tính dục, bản dạng giới… có thể trở nên ngộp thở và khó tiếp nhận. Vì thế, cuốn sách được chia nhỏ thành nhiều chương, ngắn gọn, cỡ chữ to, thiết kế để hoàn thành việc đọc trong một giờ đồng hồ. Tác giả đã chuyển ngữ và truyền đạt sát nhất những thuật ngữ chuyên môn bằng tiếng Việt phổ thông, giúp độc giả mục tiêu có được cái nhìn dễ hiểu về thế giới người con họ đang sống, chịu đựng và giấu kín bấy lâu nay. Nên nếu thay đổi và cảm nhận dưới góc nhìn một độc giả bình dân nhất, chính cách tiếp cận và dẫn dắt vấn đề này sẽ là một trải nghiệm thú vị mà những độc giả và chuyên gia hàn lâm có thể chiêm nghiệm và thư giãn.

Toàn bộ hình ảnh minh hoạ trong cuốn sách được vẽ tay bởi hoạ sĩ Tất Sỹ trong hơn 1 năm với nhiều bản nháp lẫn chỉnh sửa, để từng bức tranh cũng mang tới thông điệp về một thế giới lạc quan nhưng không kém phần kiên cường và rực rỡ sắc màu của LGBT. Những tâm huyết và nghiên cứu thực hiện bởi tác giả và cộng sự mang hy vọng, cuốn sách không chỉ là cầu nối giúp LGBT tự tin nói về mình với người thân, mà còn là một món quà nghệ thuật đẹp đẽ từ tình yêu thương trao gửi tới bậc sinh thành.

Khác với những cuốn sách khoa học tập trung khắc hoạ LGBT như trung tâm của mọi vấn đề. Tác giả nhẹ nhàng đặt LGBT và tiến trình giải phóng LGBT là một phần trong cả hành trình lịch sử giải phóng con người của nhân loại. Cuốn sách mở đầu với chuyến du hành ngược thời gian về hơn 2000 năm trước, từ thời đế chế La Mã, Ai Cập tới cuộc nội chiến Hoa Kỳ, soi thấu những bất công của người nô lệ da màu khi bị kỳ thị, phân biệt đối xử, đã đứng lên phá bỏ gông cùm; rồi gợi dậy sự đồng cảm sâu sắc của độc giả với những người phụ nữ cách đây chỉ vài thập kỷ đã đoàn kết cùng nhau để giành quyền đi học, đi bầu cử, được tự quyết định cuộc đời mình, được lấy người mình yêu và chống lại chế độ hôn nhân sắp đặt. Để ở phần sau cuốn sách, khi độc giả đã hoàn toàn nhập tâm, thấu hiểu cho những đau đớn, dày vò ở vị trí một người da màu hay phụ nữ đang chịu đựng bất công, tự trở thành một đồng minh trong cuộc cách mạng giải phóng con người này, tác giả mới chỉ ra việc giải phóng LGBT cũng chính là một bước đi không thể phủ nhận của tiến trình lịch sử cả nhân loại đang hướng tới.

Sự thú vị nhất của cuốn sách là lối dẫn dắt hết sức sáng tạo. Bằng sự so sánh khoa học về quy mô, nhân chủng, những nét tương đồng, không đề cao, không giảm bớt, để người đọc nhận ra cộng đồng LGBT ngày hôm nay cũng đang chịu đựng những ngược đãi và kì thị giống như những người phụ nữ và nô lệ da màu phải chịu đựng và đã được giải phóng cách đây vài thế hệ. Xét về dân số, cộng đồng LGBT đang chiếm gần 525 triệu người, tương đương một quốc gia 7% dân số toàn thế giới. Quốc gia này đông gấp 3 lần dân số nước Nga, gấp 1.5 lần dân số nước Mỹ và gấp 18 lần dân số cả châu Úc. Một quốc gia đông dân thứ 3 trên Trái đất, chỉ sau Trung Quốc và ́n Độ. Một quốc gia bị áp bức và họ đang lên tiếng đòi lại những quyền bình đẳng cho mình. Không phải một đặc quyền, mà chỉ là những quyền lợi cơ bản nhất của con người như quyền kết hôn, có con, được pháp luật bảo vệ và không bị phân biệt đối xử. Hình ảnh ẩn dụ “Một quốc gia ẩn giấu” cũng xuất phát từ đó.

Còn rất nhiều những điều thú vị khác từ cuốn sách có chủ đề đặc biệt này đang chờ người đọc khám phá. Cuốn sách có thể sẽ truyền cảm hứng cho những người LGBT đang đi tìm tiếng nói giải phóng chính mình, và cả cho những người phụ nữ, người da màu, người nhiễm HIV, những cộng đồng người thiểu số đang chịu đựng sự bất công khắp nơi trên thế giới sẵn sàng kể câu chuyện của mình, để chúng ta có thêm những cuốn sách độc đáo như vậy. Lịch sử là những gì đã qua, nhưng bản thân chúng ta cũng là một phần của lịch sử. Chúng ta đang viết nên lịch sử của thời đại này cho con cháu mình. Và lịch sử cuộc chiến giải phóng con người đang chờ chúng ta viết tiếp.