120 ngày mây thì thầm với gió: ghi chép từ cuộc chiến sống còn xua đuổi cô vy

Tác giả cuốn sách nổi bật mùa hè 2017 Ba áng mây trôi dạt xứ bèo trở lại với tác phẩm văn chương phi hư cấu mới lấy bối cảnh đại dịch COVID-19.
Liệu đại dịch này chỉ mang đến chết chóc và phá hủy? Hay vẫn có những hạt mầm tích cực đâm chồi trong đó?
Lấy bối cảnh từ tháng Hai đến tháng Năm 2020, gắn với làn sóng COVID-19 đầu tiên càn quét qua nhiều quốc gia, đặc biệt là Việt Nam và Pháp, cuốn sách khai thác những mâu thuẫn từ nhỏ - những câu chuyện mắt thấy tai nghe trong khu cách ly tại Việt Nam với đủ sắc thái như một xã hội thu nhỏ mà chính tác giả có cơ hội trải nghiệm, đến lớn hơn như mâu thuẫn trong lòng nước Pháp – nơi tác giả coi như quê hương thứ hai, giữa châu Âu và WHO, giữa các quốc gia phương Tây trong “cuộc chiến” khẩu trang và trang thiết bị y tế…

Tháng 2/2020, tác giả từ Hà Nội trở lại Paris, cuối tháng 3 nhiễm COVID-19 và được chữa khỏi, đầu tháng 5 bay về Hà Nội vì việc cá nhân rồi trở lại Paris, và đến tháng 12 lại trở về Việt Nam. Như một con thoi đi về giữa Đông và Tây, tác giả được chứng kiến và trải nghiệm diễn biến cũng như những nỗ lực của các chính phủ trong trận chiến chống lại kẻ thù lần đầu tiên xuất hiện này một cách chân thực nhất; cả bóng đen sợ hãi và hơi ấm tình người, tang thương chết chóc và hạt mầm hi vọng. Với cái nhìn của người “chân trong chân ngoài”, có một độ lùi thời gian, chọn kể những điều có thật, từ chuyện của những cá nhân nhỏ bé đến vấn đề của quốc gia, châu lục, thế giới, mọi thứ đều được đưa ra bằng thái độ khách quan, nhìn nhận thấu đáo. Mọi mâu thuẫn, mọi nghịch lý lớn nhỏ đưa ra ở đây thực tế đến từ mâu thuẫn trong chính con người tác giả: kẻ ra đi từ Việt Nam đầu những năm 1980 – luôn trăn trở giữa Đi và Về, về căn tính bản thân và những đứa con lai của mình. Chính trong đại dịch, chị mới có cơ hội và can đảm để đối diện với nỗi trăn trở đó, để đến khúc vĩ thanh của cuốn sách, chị đã có một thực sự làm lành được với bản thân, từ đây trong tim chị luôn có “nắng ấm quê hương”.

Sách được kết cấu như một phóng sự nội tâm, ngày tháng – sự kiện – quan sát – cảm nhận đan dệt giữa Việt Nam và Pháp, giữa quá khứ và thực tại. Mâu thuẫn được tác giả đẩy lên liên tục, nhưng như một nhạc trưởng tinh tế, tác giả khi làm tăng khi làm dịu căng thẳng bằng những đoạn thơ thị giác xen kẽ trong mỗi chương, cho độc giả một nhịp đọc dễ chịu. Nếu như Ba áng Mây trôi dạt xứ bèo tác giả thể hiện bằng tiếng Pháp trước khi được dịch ra tiếng Việt thì 120 ngày cô đơn được tác giả viết trực tiếp bằng tiếng Việt – trong một nỗ lực “bảo tồn” những từ ngữ, câu chữ đẹp đẽ của Hà Nội cho đến những năm 80 mà ngày nay đã ít nhiều mai một, bên cạnh đó là những từ lạ nhưng cũng đẹp và hàm súc không kém của chính chị sáng tạo ra và không thiếu những cái “nháy mắt” của ngôn ngữ tiếng Pháp mang lại.